ပုံစံ ၁၀၅ ကို ရောထွေးတဲ့ အမြင်ရှိပါတယ်။ ပုံစံ ၁၀၅ က မြေသိမ်းလို့မရသလို မြေပိုင်ဆိုင်မှုမှတ်တမ်း လို့ လည်း ပြောလို့မရပါဘူး။

 ရှင်းရှင်းပြောရရင်တော့ မြေခွန်မိတ္တူမျှသာ ဖြစ်ပါတယ်။ မြေစရင်းဌာနမှာ ရှိတဲ့ စာတမ်း တွေ ကို အပြင်မှာမိတ္တူကူးခွင့်ပေးပါတယ်။ ပေးတဲ့ အခါမှာ နှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ သက်သေခံတဲ့ မိတ္တူနဲ့ သက်သေမခံတဲ့ မိတ္တူဆိုပြီးနှစ်မျိုးရှိပါတယ်။ သက်သေခံမိတ္တူဆိုတာက သက်ဆိုင်ရာသူတစ်ယောက်က ဒီမြေတော့ ဘယ် လောက် ကျယ်တယ်ဆိုတာသိချင်တယ်၊ လက်မှာကိုင်ထားချင်တယ် ဆိုပြီး ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ကိစ္စအသုံးပြုဖို့ အတွက် တောင်းလိုက်တာကို သက်သေမခံတော့ ဘဲနဲ့ထုတ်ပေးလိုက်တယ်။ အကယ်၍ ရုံးတစ်ရုံးကို တင်ပြ မယ်။ တရားရုံးတင်ရင်တင်မယ်၊ စာချုပ်စာတမ်း ချုပ်ဖို့ မှတ်ပုံတင်ရုံးကို တင်မယ်၊ မြေလွတ်မြေရိုင်းလျှောက်ဖို့ သက်ဆိုင်ရာ ရုံးကိုတင်ရမယ်၊ ဂရမ်လျှောက်ဖို့ သက်ဆိုင်တဲ့ ထွေအုပ်ကို တင်ရမယ်၊ မြေရာမှုခင်း စစ်ဖို့ လယ် စီကို တင်ရမယ်။ ဒီလို ရုံးတစ်ရုံးကို တင်ဖို့ ထုတ်ပေးတဲ့ မြေပုံကို သက်သေခံမြေပုံ လို့ခေါ်တယ်။ ဒါက ပုံစံ ၁၀၅ ပေါ့။ မုန်ကန်ကြောင်း သက်သေခံရတယ်။ ပိုင်ရှင်ကို အဓိကမဟုတ် မြေ၊ အိမ်ယာအချက်အလက်တွေ မှန်ကန် ကြောင်း သက်သေခံရတာပါ။

ဒီမှာဘာပါလဲဆိုတော့ ဘယ်သူက လျှောက်တာလဲ၊ လျှောက်တဲ့မြေကွက်က ဦးပိုင်နံပတ်ဘယ်လောက်၊ ဧရိယာ ဘယ်လောက်၊ အခွန်စည်းကြပ်ခံရတဲ့သူက ဘယ်သူလဲ၊ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်အနေ ထားက ဘယ်သူလဲ ဒါတွေဖော်ပြ ပါတယ်။ အရေးကြီးတာက ဘာကြောင့်ရေးကူးပေးသလဲပေါ့။ သူက ပိုင်ဆိုင်မှု အတွက် လုပ်တာမဟုတ်ဘူး၊ တစ်ခုခုလျှောက်ဖို့ိုဆိုတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုအတွက်နဲ့ပဲပေးတာပါ။ ဥပမာ စာချုပ်စာတမ်း မှတ်ပုံတင်ဖို့၊ ဂရမ်လျှောက်ဖို့၊ အိမ်ဆောက်ဖို့ ဆိုတဲ့ အကြောင်းအရာတွေ ရေးပြီးတော့ ထုတ်ပေးတဲ့မြေပုံပါ။ သူကို ဒီမြေပိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အာမခံချက်ထုတ်ပေးထာတဲ့ မြေပုံမဟုတ်ပါဘူး၊ နောက်ကိစ္စတစ်ရပ် ဆောင်ရွက်ဖို့ အတွက်ပေးတာပါ။

ပုံစံ ၁၀၅ ပြပြီးအရောင်းအဝယ်လုပ်တယ။် ခိုင်မာလား မခိုင်မာလားဆိုတာ ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ မြို့ကွက်တွေမှာ အိမ်ယာမြေတွေ အရောင်းဝယ်လုပ်ရင် ပုံစံ ၁၀၅ ပူးတွဲတင်ရပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ပထမတစ်ချက် က စာချုပ်မှာပြထားတဲ့တည်နေရာ မှန်လား၊ မမှန်လားဆိုတာ ပုံစံ ၁၀၅ နဲ့ ပူးတွဲစစ်နိုင်အောင်၊ နောက်တစ်ခုက ပုံစံ ၁၀၅ မှာက လျှောက်ထားလိုက်တာနဲ့ ပိုင်ရှင်အမည်ပါတယ်။ လျှောက်ထားသူနဲ့ပိုင်ရှင်နဲ့က တူချင်မှတူတာ ဆိုတော့ လျှောက်တဲ့သူကို ပိုင်တယ်လို့ပြောလို့မရပါဘူး။ ဒါ့ကြောင့် စစ်လို့ရအောင် ပုံစံ ၁၀၅ ကိုပူးတွဲတင်ရ တာပါ။ ဒါက လယ်ယာမြေမှာတော့ အဓိကမကျပါဘူး။ လယ်ယာမြေမှာက ပုံစံ ၇ က အဓိကပါ။ ပုံစံ ၇ ကခိုင်မာပါ တယ်။ ၁၀၅ က မခိုင်မာပါဘူး။ မြို့ကွက်မှာ ကတော့ ၁၀၅ က အထောက်အထား တစ်ရပ်ဖြစ် ပါတယ် ဆိုတာ ဖြေကြားပေးချင်ပါတယ် ။

Credit : DVB Law Lab