ပါမစ်မြေကွက်ကို ဝယ် လျှင် တရားဝင်ဆိုင်ခွင့်ရပါသလား။ မှတ်ပုံတင်အရောင်းအဝယ် စာချုပ်ချုပ်ဆိုနိုင်ပါသလားဟု မေးလာသဖြင့် ဤဆောင်းပါးကို ဗဟုသုတအဖြစ် ရေးသားလိုက်ပါ သည်။
ပါမစ်မြေအကြောင်း မတင်ပြမီ ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ဥပဒေအရ သတ်မှတ် ထားသော မြေအမျိုးအစားများကို သိထား ရန် လိုအပ်ပါသည်။

"မြေအမျိုးအစား"
=======

ဥပဒေနှင့်အညီ သတ်မှတ် ထားသည့် မြေအမျိုးအစားများမှာ-

၁။ ဘိုးဘွားပိုင်မြေ (မြေပိုင်မြေ)
၂။ မြေငှားဂရန်မြေ
၃။ စကွာတာမြေ
၄။ လိုင်စင်မြေ
၅။ ပါမစ်မြေ
၆။ ဂရန်ရှိမြေပိုင်မြေ
၇။ အခွန်လွတ်သာသနာ့ ဂရန်မြေ
၈။ သိမ်ဂရန်မြေ
၉။ ကျူးကျော်မြေနှင့်
၁ဝ။ စနစ်တကျ ကျူးလွန်ခြင်းမြေ ဟု သတ်မှတ်ခွဲခြားထားပေသည်။

"ပါမစ်မြေဆိုသည်မှာ"
===========

အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုချက်နှင့် ပတ်သက်၍ ပါမစ်မြေဆိုသည်မှာ စည်ပင်ပြန့်ပြောမှုမရှိသေးသည့် နေရာများတွင် စည်းကမ်းချက်ဖြင့် သုံးစွဲ ခွင့်ပြုထားသည့် ''အိမ်ရာ ဆောက်လုပ်နေထိုင်ခွင့်''ချပေး ထားသော မြေအမျိုးအစားဖြစ် သည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုထားပါသည်။

ထို့ကြောင့် ဘိုးဘွားပိုင်မြေ၊ မြေငှားဂရန်မြေများကဲ့သို့ မြေပိုင်ဆိုင်မှုကို အခြေမတည်ဘဲ အိမ်ရာဆောက်လုပ် နေထိုင်ခွင့်အတွက် ချပေးထားသော မြေအမျိုးအစား ဖြစ်သည်။

"လွှဲပြောင်း ရောင်းချခြင်း"
===========

❖ မြေချပါမစ် (အိမ်ရာ ဆောက်လုပ်နေထိုင်ခွင့်လက်မှတ်)တွင် အိမ်ရာမြေကွက်ရသူသည် မြေကွက်ကို ခွဲစိတ်ခြင်း၊ တစ်ဆင့် လွှဲပြောင်း ရောင်း ချ၊ ပေါင်နှံ၊ ပေး ကမ်းခြင်း လုံးဝမပြုရဟု ဖော်ပြ ထားပါသည်။
❖ သို့ရာတွင် ငွေအရင်းအနှီး မြှုပ်နှံလိုသူများအနေဖြင့် ဂရန် မြေအဖြစ် အမည်ပေါက်သွားပါက မြေတန်ဖိုးအဆမတန် ကွာခြား သွား သဖြင့် ပါမစ်မြေများကိုသာ သင့်တင့်ဈေးပေး၍ အရောင်းအဝယ် ကတိစာချုပ် ချုပ်ဆိုကာ လွှဲ ပြောင်း ရယူထားကြပေသည်။
❖ ထို့ နောက် မှ မြေငှားဂရန်ကို လျှောက် ထားရယူလေ့ ရှိကြသည်။

"မြေငှားဂရန် အသစ်ထုတ်ပေးခြင်း"
================

ရန်ကုန်မြို့တော် စည်ပင်သာယာရေး ကော်မတီက မြေငှား စာချုပ်အသစ် (မြေငှားဂရန်) ထုတ်ပေးရန်နှင့် ပတ်သက်၍ အောက်ပါ အတိုင်း သတ်မှတ်ထား ပေသည်။

မြေငှားဂရန်ထုတ်ပေး သော မြေအမျိုးအစားများမှာ

လိုင်စင်မြေ၊ စကွာတာမြေနှင့် ပါမစ် မြေတို့ဖြစ်ကြောင်း သတ်မှတ်ထား ပေသည်။
ဂရန်မြေထုတ်ပေးရန်အ တွက် အောက်ပါအချက်များကို ပူး တွဲတင်ပြလျှောက်ထားရပေသည်။
၁။ လျှောက်ထားသူသည် နိုင်ငံသားဖြစ်ရပါမည်။ (နိုင်ငံသား ကတ်ပြားမိတ္တူတင်ပြရပါသည်)
၂။ ပါမစ်မြေ (အိမ်ရာ ဆောက်လုပ်နေထိုင်ခွင့်လက်မှတ်)
၃။ ပါမစ်မြေအမည်ပေါက် သို့မဟုတ် ဥပဒေနှင့်အညီ ဆက်ခံ သူမှ တရားရုံးတွင်ပြုလုပ်ခဲ့သော ကျမ်းကျိန်လွှာ
၄။ လွှဲပြောင်းထားခြင်းဖြစ်ပါက ကတိစာချုပ်များ (ဥပမာ-အ ရောင်းအဝယ်၊ ပေးကမ်း၊ စွန့်လွှတ်၊ လှူဒါန်းစသော လွှဲပြောင်းခြင်း များ)
၅။ အမှုအခင်းဖြစ်ခဲ့ပါက ပိုင် ဆိုင်ခွင့်နှင့် ပတ်သက်သည့် တရား ရုံး၏ အမိန့်ဒီကရီ။
၆။ အဆောက်အအုံရှိကြောင်း အထောက်အထားများ ပါရှိရပေသည်။
ထိုကြောင့် ဤနေရာတွင် ပါမစ်မြေများကို ကတိစာချုပ်များဖြင့် အရောင်းအဝယ် လွှဲပြောင်းခြင်းပြုနိုင်ကြောင်း ကို တွေ့ရှိရမည် ဖြစ်ပေသည်။

"မှတ်ပုံတင်အရောင်းအဝယ်စာချုပ် ပြုလုပ်ချုပ်ဆိုခြင်း"
=========================

စာချုပ်စာတမ်းမှတ်ပုံတင် အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၁၇တွင် တန် ဖိုး ငွေ ၁ဝဝ အထက်ရှိသော မရွှေ့ မပြောင်းနိုင်သည့် ပစ္စည်း အ ရောင်း စာချုပ်သည် မှတ်ပုံမတင်က တရားမဝင်ကြောင်း ပြဋ္ဌာန်း ထားပေသည်။

❖ ပါမစ်မြေကွက်
(အိမ်ရာ ဆောက်လုပ်နေထိုင်ခွင့် လက်မှတ် မြေကွက်) သည် လွှဲပြောင်းရောင်း ချပိုင်ခွင့်မရှိသဖြင့် စာချုပ်စာတမ်း မှတ်ပုံတင်ရုံးက မှတ်ပုံတင် အ ရောင်းစာချုပ်ကို ချုပ်ဆိုပေးခြင်း မရှိပေ။
❖ ထို့ကြောင့်နှစ်ဘက် သဘောတူ အရောင်းအဝယ် ကတိစာချုပ်အဖြစ်သာ ချုပ်ဆိုကြပြီး မြေဂရန်သစ်များ
လျှောက်ထား လေ့ရှိပေသည်။
❖ မြေဂရန် လျှောက်ထားရာတွင် အဆိုပါ မြေကွက်ပေါ်တွင် အဆောက်အဦး ဆောက်လုပ်ထား ပြီးဖြစ်ရန် လိုအပ်သဖြင့် အ ဆောက် အအုံ ဆောက်လုပ်ထား လေ့ရှိပေသည်။
❖ ထို့ကြောင့်အ ရောင်းအဝယ်ပြုရာတွင် ပါမစ်မြေ နှင့် အဆောက်အအုံတွဲဖက် ရောင်းကြ သည်။
❖ ဤတွင် အ ဆောက်အအုံ ပိုင်ဆိုင်မှုအတွက် ပါမစ်မြေ အမည်ပေါက်သူနှင့် ဝယ်သူတို့ အဆောက်အအုံ အ ရောင်းအဝယ် မှတ်ပုံတင် စာချုပ် ချုပ်ဆိုနိုင်ပေသည်။

ဤသည်နှင့် ပတ်သက်၍ ''ဦးလှရွှေနှင့် ဒေါ်အုံးမြင့် ၁၉၉၂ ခုနှစ်၊ မြန်မာနိုင်ငံ တရားစီရင်ထုံး
စာမျက်နှာ ၁၃၇''တွင် -

ဦးလှရွှေ က ဒေါ်အုံးမြင့်အပေါ် မြေနှင့် အိမ်အပေါ်ပိုင်ဆိုင်ကြောင်း မြွက်ဟ ကြေညာမှုစွဲဆိုရာ တိုင်းတရားရုံး တော်က ပယ်ချခဲ့သဖြင့် တရားရုံး ချုပ်သို့ အယူခံဝင်လာခြင်းဖြစ်သည်။
တရားရုံးချုပ်က သုံးသပ်ဆုံးဖြတ်သည်မှာ

❖ အချင်းဖြစ်မြေသည် နိုင်ငံတော်ပိုင်မြေဖြစ်ပြီး နေထိုင်ခွင့် ချပေးထားချက်အရ နေ ထိုင်ခွင့်ရရှိနေကြပြီး တရားဝင် ပိုင်ဆိုင်မှုအတွက် လွှဲပြောင်းခွင့် မရှိသော မြေဖြစ်ကြောင်း အငြင်း မထွက်ပေ။
❖ ဦးလှရွှေက အချင်း ဖြစ်မြေကို ပိုင်ဆိုင်ကြောင်းအား အခြေပြု၍ စွဲဆိုခြင်းဖြစ်ရာ မူလရုံး၏ သုံးသပ်သည့်အတိုင်း အစိုး ရ မြေကို ဦးလှရွှေက ပိုင်ဆိုင်ခွင့်မရ နိုင်ပေ။
❖ အိမ်ကိုရောင်းချသော အိမ် အရောင်းအဝယ် စာချုပ်တွင် တန် ဖိုးငွေ ကျပ် ၃ဝဝဝ ဖြင့် အရောင်း
အဝယ်ပြုကြောင်း ပေါ်ပေါက် သည်။
❖ တန်ဖိုးငွေကျပ် ၁ဝဝ ကျော်သဖြင့် ပစ္စည်းလွှဲပြောင်းရေး အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ ၅၄နှင့် စာချုပ် စာတမ်းမှတ်ပုံတင်အက်ဥပဒေ ပုဒ်မ၁၇ တို့နှင့်အညီ မှတ်ပုံတင်ပြုလုပ်ခဲ့ခြင်းမရှိသဖြင့် အထမြောက် သော အရောင်းအဝယ်လည်းမ ဟုတ်ပေ။ အဆိုပါ ဥပဒေများတွင် နေခွင့် လက်မှတ်အရနေထိုင်သော မြေပေါ်ရှိ အဆောက်အအုံနှင့် စပ်လျဉ်း၍ မှတ်ပုံတင်ရန်မလိုဟု ပြဋ္ဌာန်းချက်ပြုထားခြင်းမရှိပေ။
❖ ထိုကြောင့်မူလရုံးက ဦးလှ ရွှေသည် အစိုးရပိုင်မြေကို မိမိမြေ အဖြစ်လည်းကောင်း၊ ဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းချက်နှင့် အညီ ချုပ်ဆို ထား ခြင်း မရှိသော အရပ်စာချုပ်ပေါ်တွင် အခြေပြု၍လည်းကောင်း၊ အချင်းဖြစ် မြေနှင့်အိမ်ကို မိမိပိုင်ဆိုင်ကြောင်းမြွက်ဟကြေညာမှု စွဲဆိုခွင့် မရှိဟု ဆုံးဖြတ်ချက်မှာ မှန် ကန်၍ အတည်ပြုကြောင်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပေသည်။
❖ သို့ဖြစ်၍ အိမ်ရာဆောက် လုပ်နေထိုင်ခွင့်လက်မှတ် ပါမစ်မြေကိုဝယ်လျှင် ဥပဒေနှင့်အညီပိုင်ဆိုင်ခွင့်မရသေးပါ။
❖ အရောင်းအဝယ် ကတိစာချုပ်ချုပ်ဆို၍ ဂရန်သစ် လျှောက်ထားခွင့်ရှိပေသည်။
❖ သို့သော် “ပါမစ်မြေပေါ်ရှိ အဆောက်အအုံအတွက် ပိုင်ဆိုင်မှုကို ဥပဒေနှင့်အညီ စာချုပ်စာတမ်းရုံး၌ မှတ်ပုံတင်အရောင်းစာချုပ် ပြုလုပ်နိုင်” ပါကြောင်း ဗဟုသု တအဖြစ်ရေးသားလိုက်ပါသည်။

Credit - ဈေးကွက် ဂျာနယ်