၁။ မြို့သစ်များတွင် သက်ဆိုင်ရာက ကနဦးအနေဖြင့် ပါမစ်ဖြင့် မြေကွက်ချထားခြင်းဖြစ်ပါသည်။ မြေဂရန်ကို နောင်မှ ဆက်လက်ထုတ်ပေးခြင်း ပြုပါသည်။ မြေကွက်တွင် နေထိုင်ခွင့်ပါမစ် ရရှိသူတို့က မနေထိုင်လို၍ ငှား ရမ်းခြင်း လွဲှပြောင်းရောင်းချခြင်းပြုလုပ်ကြသည်လည်းရှိပါသည်။

 ၂။ ပါမစ်မြေကွက်ပေါ် နှစ်ချုပ်ဖြင့် ငှားရမ်းနေထိုင်ခြင်းမှာ ပြဿနာမရှိနိုင်ပါ။

၃။ ပါမစ်မြေကွက်ကို ဝယ်ယူရာတွင် ပါမစ်တွင်လွဲှပြောင်းရောင်းချခွင့်ပြု မပြုကို စီစစ်ပြီးမှ ဝယ်ယူသင့်ပါသည်။ ပါမစ်တွင် မြေကွက်ကို လွဲှပြောင်းရောင်းချခွင့်ရှိသည်ဟု ပါရှိပါက ပြင်ပလူတစ်ဥိးအနေဖြင့် ဝယ်ယူနိုင်ပါသည်။

၄။ ပါမစ်တွင် လွဲှပြောင်းရောင်းချခွင့်မပြုဟု ဖော်ပြပါရှိပါက ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်အနေဖြင့် ဝယ်ယူရန်မသင့်ပါ။ အကြောင်းမှာ ဂရန်လျှောက်ထားသည့် အခါ သက်ဆိုင်ရာက ဝယ်ယူနေထိုင်သူ ပြင်ပပုဂ္ဂိုလ်အား ဂရန်ထုတ် မပေးပါက ယင်းမြေကွက်အပေါ် ပိုင်ဆိုင်မှု ရရှိမည်မဟုတ်ပါ။

၅။ ပါမစ်မြေကွက်ကို ဝယ်ယူရာတွင် မှတ်ပုံတင်စာချုပ်ပြုလုပ်နိုင်ခွင့်မရှိသဖြင့် နေထိုင်ခွင့် သက်သက်ဖြင့် ဝယ်ယူပါက ပြဿနာရှိနိုင်မည် မဟုတ်သော်လည်း နောင်တစ်ချိန်တွင် ပြန်လည်ရောင်းချပါက မှတ်ပုံတင် စာချုပ်မရှိသဖြင့် အရပ်စာချုုပ်ဖြင့်သာ ရောင်းချနိုင်မည်ဖြစ်၍ တန်ရာတန်ဖိုးရရှိ နိုင်မည်မဟုတ်ပါ။ ပါမစ်မြေ ကွက်ရောင်းချသူက ဂရန်လျှောက်ထားပေးပါက ယင်းဂရန်ရရှိသည့်အခါ ပါမစ်အမည်ပေါက်သူနှင့် ဝယ်သူတို့ အနေဖြင့် မှတ်ပုံတင်ချုပ် စာတမ်းချုပ်ဆိုနိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ မြေကွက်များအနေဖြင့် တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် ကာလတန်ကြေးဖြင့်တက်သဖြင့် ဝယ်ယူသည့်အချိန်က ပေါက်ဈေးနှင့်မှတ်ပုံတင်သည့် အခါ ဖြစ်ပေါ်နေသော ပေါက်ဈေးတို့ ကွာဟချက်ရှိနေသဖြင့် ပါမစ်အမည်ပေါက်သူက ထပ်မံ၍ ငွေတိုးတောင်းလာမည်ကိစ္စရပ် ပေါ် ပေါက်နိုင်ကြောင်း ဝယ်သူအနေဖြင့် သတိချပ်သင့်ပါသည်။ သို့ဖြစ်ရကား ပါမစ်မြေကွက်ကို ဝယ်ယူရာတွင် ရောင်းချသူထံမှ ယင်းမြေကွက်နှင့်စပ်လျဉ်းသော အထူးကိုယ်စားလှယ်လွဲှစာ (Special Power) ကို ရယူ ထားပါက ဝယ်ယူသူက ဂရန်လျှောက်ထားခြင်း စာချုပ်စာတမ်းပြုလုပ်ခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။

၆။ ပါမစ်မြေကွက်ဝယ်ယူရာတွင် ရောင်းချသူ၏ နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကဒ်ပြားမိတ္တူနှင့် သန်းခေါင်းစာရင်းမိတ္တူတို့ ကို ပါ ရယူထားသင့်ပါသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော် ဂရန်လျှောက်ထားသည့် အခါ သက်ဆိုင်ရာက ပါမစ်မြေ ကွက်ရှိသူ၏နိုင်ငံသားစိစစ်ရေးကဒ်ပြားမိတ္တူနှင့် သန်းခေါင်စာရင်း မိတ္တူတို့ကို တောင်းပါက အသင့်တင်ပြနိုင်ရန် ဖြစ်ပါသည်။

 (ဦးဗကြိုင်(ဘီအေ၊ အီအယ်လ်)၊ မရွှေ့မပြာင်းနိုင်သည့် အိမ် ခြံ မြေ တိုက်ခန်း စသည်များရောင်းချခြင်း၊ ဝယ်ယူခြင်း ငှားရမ်းခြင်းဆိုင်ရာ ဥပဒေသိမှတ်ဖွယ်ရာ၊ စာ-၂၂၊၂၃၊၂၄)

Credit : DVB Law Lab